Το τοιχάκι

     Λίγο  πριν το φωτογραφίσω,  καθότανε χάμω στο πεζοδρόμιο και ένα σωρό μαστορικά τριγύρω του, και ανάμεσα στα πόδια του ριγμένη μια καρέκλα. Ήσυχος, ήσυχος μ΄ένα τσιγάρο στο στόμα, την επιδιόρθωνε , της έπλεκε την ψάθα. Με ωραίες κινήσεις , σαν να της  χάιδευε τα μαλλιά. Λίγο πιο κει , εκείνη.
Τον κοίταζε καλά καλά , στην δουλειά του συγκεντρωμένος όπως ήταν. Ναι , σκέφτηκε. Αν είχα γκρεμίσει τότε επιτόπου εκείνο το τοιχάκι που ύψωνε και που για να το χτίσει  καταπατούσε , έτρωγε χώρο από τον χώρο μου να τον γνωρίσω, θα μετέφραζα εύκολα όλα αυτά τα σινιάλια και τα κελαηδίσματα που μου στέλνει  τώρα , σαν να είμαι άγνωστη,  λαθραία μεταφράστρια.
     Στέκει ώρα τώρα και τον κοιτάζει. Εξετάζει, την μόνη ,  ξεκάθαρη λέξη που της αφήνει για να τον πλησιάσει : ''σιγανά''. Και με αυτή να ανακαλύψει τα θορυβώδη ατοπήματα ,να κατευνάσει τις υπερβολές και τις υπερφύαλες εξισώσεις. Και ας μην καταλαβαίνει. Και ας συλλέγει τα ακατανόητα. Με προσοχή , παρακαλώντας αυτό το σιγανά να μην είναι τόσο βιαστικό και παταγώδες, για να της αφήσει την χαρά της δίγλωσσης έκδοσης.

Τι μου έμαθαν 2.5 χρόνια κρίσης

Βρήκα αυτό το αφοπλιστικά ειλικρινές κείμενο και μου άρεσε πάρα πολύ. Αν έχετε λίγο χρόνο πατήστε στην διεύθυνση και διαβάστε το σας παρακαλώ.

 http://missgourgourini.posterous.com/25

Πατρίδα είναι η γλώσσα

«[…] θα ήταν ψέμα να πω ότι σκέφτομαι, λειτουργώ, ή κινούμαι όπως κινείται αντίστοιχα ένας νεαρός Αλβανός στην Αλβανία. Νιώθω ευτυχής που έχω ρίζες από παντού... Διότι, πατρίδα για μένα είναι η γλώσσα. Γι' αυτό νιώθω ιδιαίτερα τυχερός για το ότι βρίσκομαι εδώ, και γράφω και εκφράζομαι μέσω της ελληνικής γλώσσας. Είναι μια πολύχρωμη γλώσσα, που μπορεί πραγματικά να βάψει με την κάθε λέξη». Ο σκηνοθέτης Νεριτάν Ζιντζιρία, που πήρε το πρώτο βραβείο για την ταινία του «Χαμομήλι» στο 35^ο Φεστιβάλ Δράμας,

Βρέχει χαστούκια

   Είναι στιγμές που νομίζω πως ζούμε σε μια χώρα φάντασμα που οι κάτοικοι της μεταμορφώνονται σιγά σιγά σε σκιές. Προσπαθούν απεγνωσμένα με σπασμωδικές κινήσεις να πληρώσουν υπέρογκα δάνεια , δόσεις , να κλείσουν γραμμάτια , παλιούς και νέους λογαριασμούς . Μονοπωλούν προς την ίδια κατεύθυνση κάθε κίνηση τους.  Προσφέρουν γη  και ύδωρ  αν χρειαστεί και την παιδεία ξεχνούν. Για να τελειώνουν. Και οι εταίροι, έξωθεν φίλοι , και αυτοί προς την ίδια κατεύθυνση κοιτούν, για να τελειώνουν. Όλοι μαζί ή χωριστά κανείς δεν ξέρει , μα το να τελειώνουν είναι το ζητούμενο. Πίσω τους τρέχει ένα μεγάλο θεριό και στρώνει το χαλί , πλούσιο και παχύ με πολλές εκφράσεις και εκφάνσεις , χειροποίητο, βαρύ και μαύρο . Το χαλί , η ενοχοποίηση.
     Βροχή ηθικοπλαστικών και πολλές φορές πολιτικά  σωστών παροτρύνσεων πέφτουν πάνω μας καθημερινά. Να δούμε την πραγματικότητα κατάματα, να δουλέψουμε πιο σκληρά ( εκτός από τους ανέργους φυσικά) , να ανασκουμποθούμε, να αναλογιστούμε, να συννενοηθούμε με τους εταίρους μας. Και σύνεση παιδιά και ωριμότητα και ομοψυχία. Επικρίσεις , απαξιωτικά λόγια σε αγαστή σύμπνοια με το περίφημο πια ΄΄όλοι μαζί τα φάγαμε΄΄ βρίσκουν πολλούς φανερούς και ακόμα πιο πολλούς κρυφούς υποστηρικτές και όλοι μαζί σε πλήρη σύμπνοια υφαίνουν το προαναφερθέν χαλί της ενοχοποίησης. Μια ιδιότυπη κουλτούρα δηλαδή αυτομομφής και αυτοχαστουκίσματος. Βρέχει  χαστούκια .
      Κάθε προσπάθεια άμβλυνσης της ενοχοποίησης ακόμα και σε φιλικές κουβεντούλες, στιγματίζεται ως λαικισμός. Η επίκληση της  ενοχοποίησης όμως από τους ταγούς ενός  πολιτικού συστήματος που έχει να επιδείξει πρωτοφανείς αστοχίες , πολλαπλασιάζει το κόστος του μνημονίου φέρνοντας στο τραπέζι τα βαρύτατα ψυχικά κόστη .
      Κάτι πρέπει να μας κάνει να δούμε πως η παρατεταμένη επίκριση επί δικαίων και αδίκων είναι κάτι σαν καυστικό οξύ που τρώει τα σωθικά και πριονίζει τα βαθιά θεμέλια μιας κοινωνίας βαριά δοκιμαζόμενης. Είναι σαράκι.
Τι πράγμα είναι τέλος πάντων αυτή η ενοχοποίηση ;
      Είναι αυτή που σε κάνει  να λες '' Φταίω, πληρώνω τώρα οτιδήποτε έκανα πριν . Ο τρόπος που ζούσα ήταν λάθος '' και μετά προχωράς παρακάτω. '' Εγώ ο ίδιος στην ουσία μου , είμαι λάθος και πληρώνω τώρα γιατί κανείς άλλος εκτός από εμένα δεν φταίει. '΄ Κάνουμε τον ίδιο τον εαυτό μας εχθρό μας.
Τσιμουδιά λοιπόν, Καμιά αντίδραση, οι φταίχτες δεν αντιδρούν. Να μην κουνιέμαι , να μην αναπνέω αν είναι δυνατόν. Και ο πιο πειστικός και καλός ακίνητος , είναι ο νεκρός. Ο νεκρός κουβαλά όση ενεχοποίηση του φορτώσουμε ακούραστα και κυρίως αμίλητα.
Ας σκεφθούμε για μια στιγμή , το ένα εκατομμύριο ανέργους μας. Πόσοι άραγε απ΄αυτούς βρέθηκαν στην ανεργία ύστερα από πολλά πολλά χρόνια που εργάστηκαν σκληρά , με μεράκι και όρεξη . Πόση ψυχική ισορροπία και δύναμη θα πρέπει άραγε να έχουν σήμερα για να μην πουν '' Φταίω εγώ, κάτι δεν άκανα καλά και γι΄αυτό έχασα την δουλειά μου'' και μετά από λίγο η θλίψη  να τους φέρει την σκέψη ΄΄φταίω εγώ και μόνο που είμαι και μόνο που υπάρχω'' . Βλέπεις είναι μια τόσο σκανδαλώδης αστοχία του πολιτισμού μας , μια τέτοια νομιμοποιημένη βία η ανεργία που δύσκολα την χωνεύει το ανθρώπινο στομάχι.
      Από την άλλη, θυμός , οργή. Πανικοβλημένη αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων προκειμένου να αναλάβουν το βάρος της αποψιλωμένης μας ζωής. Κάθε λογής αδύναμοι και κατατρεγμένοι προσφέρονται γενναιόδωρα για να απαλύνουν την οδύνη μας. Εδώ εχθρός μας δεν είναι πια ο εαυτός μας , αλλά μονάχα ο άλλος. Να ζεις μέσα από το μίσος, έτσι που να μην ενδώσεις ποτέ στην δυσφορία. '' Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις΄΄ έγραφε ο μεγάλος μας Καβάφης.
     Ξεσπά το μίσος σε επιθετικότητα είτε πάνω στον ίδιο μας τον εαυτό , είτε πάνω σε άλλους αδυναμότερους. Η αδυναμία να είσαι ο εαυτός σου, οδηγεί αρκετές φορές στο μίσος από ζήλεια . Η παρατεταμένη επίκριση σε γεμίζει πίκρα γιατί  είναι μια μορφή εκμετάλλευσης . Σαν λύτρωση από τέτοια συναισθήματα που τυραννούν και βιώνονται με ενοχές , εμφανίζεται η πυροδότηση αγώνων ενάντια των αδυναμότερων. Δεν αυξήθηκαν οι συνάνθρωποι μας που δέρνουν κάποιον επειδή έχει  άλλο χρώμα . Αυξήθηκαν οι απελπισμένοι που δεν μπορούν διαφορετικά να αντιμετωπίσουν την απελπισία τους. Είναι σαν να αδειάζουμε όλα τα βάρη της ύπαρξης μας στα καροτσάκια των μικροπωλητών στην Ραφήνα .
     Για όλους αυτούς τους λόγους θέλω να κλείνω τα αυτιά μου και τα μάτια μου πια στην παρατεταμένη απαξίωση, στα ξένα και εγχώρια γραπτά και  λόγια που βάζουν τα χλωρά μαζί με τα ξερά. Γιατί αν κάτι μπορεί να μας βοηθήσει σήμερα είναι η αντίσταση μας να μην ταυτιστούμε με την απαξιωτική εικόνα που απλόχερα μας προσφέρουν. Δεν μπορείς τελικά να ζητάς υπέρβαση και αγώνα , αν δεν βρεις τον λόγο που να μας συμπεριλαμβάνει όλους.
     ''Εις μάτην όλων των καιρών, εις μάτην όλων των εποχών , μια καινούργια μέρα ανθίζει'', τα λόγια του Εμπειρίκου, φυσούν με υπομονή την μεγάλη  αλήθεια της ζωής. Για  το όποτε αυτός ο αέρας φυσήξει λιγάκι πιο δυνατά.



Φωτογραφία Στέλιος Μπακλαβάς

http://www.art-sbaklavas.gr   http://www.art-sbaklavas.gr
 

Περί ενηλικιώσεως συνέχεια...

     Η αναπηρία δεν είναι πάντα σωματική. Η παρατεταμένη παιδικότητα είναι μια μορφή αναπηρίας και το οικογενειακό περιβάλλον θα μου επιτρέψετε και εμένα να πιστεύω πως παίζει ιδιαίτερο ρολο στην παράταση της. Επεμβαίνει το οικογενειακό περιβάλλον και ιδιαίτερα η μητέρα στην ανάγκη του παιδιού για ανεξαρτησία, αυτονομία. Δεν αναγνωρίζει η μητέρα αυτή την ανάγκη του παιδιού της. Δυστυχώς. Οι τρόποι που η μητέρα συνήθως επιλέγει να μην αναγνωρίσει στο παιδί την ανάγκη για αυτονομία είναι κυρίως δύο. Η υπερποροστατευτικότητα και η αποστέρηση. Οι μητέρες της πρώτης κατηγορίας, περιφανεύονται να νιώθουν ως μητέρες κλώσσες, που προτιμούν το παιδί τους να παραμείνει μικρό και αδύναμο και εξαρτημένο για να έχει πάντα την ανάγκη τους. Είναι συνήθως μητέρες καταθλιπτικές που προκειμένου ποτέ να μην χάσουν την αγάπη των παιδιών τους αλλά και των συντρόφων τους , τα παραχαιδεύουν και τα κακομαθαίνουν. Δεν επιτρέπουν στα παιδιά τους να νιώσουν τις παραμικρές στερήσεις, κάτι  που θα τα βοηθούσε να αναπτυχθούν φυσιολογικά. Εδώ μπαίνει και ο ρόλος του συντρόφου. Γιατί αν υπάρχουν προβλήματα μεταξύ των συζύγων, το παιδί είναι το εύκολο μαξιλάρι για την μητέρα. Το παραχαίδεμα του παιδιού αρχίζει από τα πρώτα εικοσιτετράωρα της ζωής του, όταν το παίρνουν αγκαλιά με το παραμικρό , και συνεχίζει  ακόμα και στην ενήλικη ζωή του με την αποπνικτική τρυφερότητα τους που του στερεί την δυνατότητα να αναζητήσει τους δικούς του τρόπους που θα του φέρουν την  ευτυχία, αλλά μια ευτυχία όπως εκείνο επιθυμεί και όχι κατά τα ενδιαφέροντα και τις προτιμίσεις της μητέρας.  . Ετσι το παιδί θα παραιτηθει απο την προσωπική΄του εξέλιξη και το χειρότερο θα νιώθει ευγνωμοσύνη ακόμα και για πράγματα που το έβλαψαν.Αλλά δεν υπάρχει τίποτα καταστροφικότερο απο το να μεγαλώνεις ένα παιδί ενοχοποιώντας το. Πολύ δύσκολα το παιδί όταν μεγαλώσει το συγχωρεί. Αν βεβαια καταφέρει ποτέ να αποστασιοποιηθεί και να αναζητήσει το προσωπικό του δρόμο.
     Η αποστερητική μητέρα δίνει την αίσθηση στο παιδί ότι δεν είναι ικανό να αγαπηθεί. Του δημιουργεί αισθήματα κατώτερότητας , γιατί το παιδί στην ηλικία που βρίσκεται δεν μπορεί να αντιληφθεί την αναπηρία των γονιών και παίρνει ολόκληρη την ευθύνη πάνω του. Το παιδί έτσι γίνεται ένα ήσυχο, ντροπαλό , μη απαιτητικό παιδί που προσαρμόζεται εύκολα. Πάντα θα προσπαθεί να καλύψει και να προλάβει τις απαιτήσεις των άλλων αλλά όχι τις δικές του. Επειδή θα είναι πολυ δύσκολο να ικανοποιεί τις αναπόφευκτες κατά την γνώμη του απαιτήσεις των άλλων , θα γεμίζει ενοχές που θα το οδηγούν σε καταθλιπτικά επεισόδια. Το οικογενειακό περιβάλλον είναι το πρώτο σε όλα αυτά . Και κατά την ταπεινή μου γνώμη, εδώ έχει προς το παρόν χαθεί η μπάλα στην κοινωνία μας, παρόλη την εξύμνιση της άγιας ελληνικής οικογένειας. Βλέπετε η αυτογνωσία, στέκει μακρινό όνειρο...ακόμα για την πλειοψηφια.


Ζωγραφική Guayasamin

Επέλεξα αυτό το μουσικό κομμάτι ,άγνωστο γιατί. Ίσως γιατί με κάνει να θυμάμαι όποτε το ακούω μικρά , τρυφερά παιδικά βήματα, που αγωνίζονται να βρουν τον δρόμο τους και να μην χαθούν στην απεραντοσύνη, αυτού του κόσμου , του μικρού του μέγα. 

Όταν μεγαλώσω θα...

Καλή μας ενηλικίωση

Μέρα μνήμης.

Ακούω τον ποιητή να απαγγέλει και είναι σαν αν είχε δει και τα παρελθόντα και τα παρόντα και τα μέλλοντα.
Μέρα μνήμης Γ. Σεφέρη , που σαν σήμερα έφυγε από κοντά μας στις 20-9-1971

Ο αυριανός της παλιάς νοοτροπίας

   Διαπιστώσεις, πιθανότητες.
Δεν μου φθάνουν.
Θέλω ν΄αντισταθώ.
Θέλω να σηκωθώ. Θέλω στον καθρέφτη να κοιταχτώ και να μην φοβηθώ, γιατί εκεί το πολύ πολύ να δω το ποίημα  που με μάθανε να λέω και ακόμα δεν μπορώ να πάψω  να λέω. Το άθροισμα των ''τυπικών'' και μετρήσιμων προσόντων μου.
Θέλω να συναισθανθώ εμένα, εσένα,  τον διπλανό και απένατι μου.
     Τα συναισθήματα . Που είναι τα συναισθήματα; Όχι αυτά τα αποσυναισθητοποιημένα συναισθήματα της αδράνειας που με εναρμονίζουν και με διαμορφώνουν  εύκολα με την ΄΄κοινή γνώμη΄΄, δίνοντας μου  εύκολες απαντήσεις μέσα από τις εφημερίδες και τα περιοδικά σε όλα τα επίκαιρα θέματα , χωρίς να απαιτείται από μένα ιδιαίτερη προσπάθεια και ακυρώνουν την κάθε πιθανότητα δραστηριοποίησης μου. Αλλά ούτε τ΄άλλα  τα αρνητικά συναισθήματα της  άγονης απογοήτευσης, που είμαι νέα και κλείνουν οι δρόμοι ή είμαι μεγάλη και πρόωρα τελειωμένη.
     Τα άλλα συναισθήματα. Αυτά που για να τα έχεις , πρέπει να ξέρεις να τα νιώθεις ή ακόμα να παλέψεις για να τα νιώσεις. Αυτά τα συναισθήματα που μένουν άφθαρτα στον οδοστρωτήρα του καταναλωτισμού και της ευκολίας. Αυτά που κουβαλούν το νόημα της ζωής. Αυτά που γεννούν μέσα σου πράγματα και σε κρατούν δημιουργικό , ενώ γύρω σου πέφτουν οι σοβάδες της κατεδάφισης. Τα όμορφα συναισθήματα που μπορεί ο καθένας μας να κερδίσει δίνοντας νόημα σε μικρά και ασήμαντα πράγματα.
Πολλοί από τους σημερινά βαριά μελαγχολικούς περιμένουν να δουν ηλιοβασίλεμα ξανά του χρόνου στις διακοπές. Ε δεν είναι έτσι , κάθε μέρα έχει ηλιοβασίλεμα και ας είναι και το κεραιομάνι μπροστά του.
     Θέλω να αντισταθώ. Θέλω να ενδιαφερθώ. Θέλω να μάθω να ρωτώ και όχι μονάχα ν΄ απαντώ. Θέλω να θυμηθώ, να πάψω να ξεχνώ αυτό που χρειάζεται ο φίλος μου, θέλω να τον συγχαρώ , θέλω να μάθω να τον συγχωρώ, θέλω να τον καταλάβω , θέλω να τον συμπεριλάβω και ας είναι ένας αυτός όπως και εγώ που το φθάσαμε  μέχρι εδώ το πράγμα.  Θέλω να νοιαστώ, για τον φίλο, τον γείτονα, τον συνάνθρωπο μου. Θέλω να γελάσω με την καρδιά μου, να κλάψω με την καρδιά μου , να πω μπράβο με την καρδιά μου. Να λυθώ με την καρδιά μου και ν΄αναστενάξω με την καρδιά μου. Να ελπίσω με την καρδιάμου. Έχει τούτος ο τόπος ανάγκη το νοιάξιμο μας. Διαφορετικά ξεχνιέμαι και χάνομαι πάλυ στην μετάφραση της διαπίστωσης.
     Θέλω ν΄αλλάξω την αδιαφορία και τον αρνητισμό μου. Γιατί αλλάζοντας τον εαυτό μας, αλλάζουμε την κοινωνία όλη. Δεν φεύγουμε αδιαφορώντας ή καταστρέφοντας μια κοινωνία , ούτε την περιμένουμε μονάχη της ν΄αλλάξει. Παλεύουμε να συγκροτήσουμε μια καινούργια.
     Θέλω οι λέξεις να έχουν νόημα. Θέλω το καλημέρα ,να είναι καλημέρα. Οι ανθρώπινες σχέσεις, η τρυφερότητα , η αγάπη, ο έρωτας , η δημιουργικότητα, η ζωή, η ανταλλάγή των απόψεων , των ιδεών , της κριτικής σκέψης είναι η σημερινή μας αντίσταση. Να μιλάμε , να γράφουμε , να λέμε ότι θέλουμε. Να ξαναπεράσουμε τα χέρια στους ίδιους αγαπημένους ώμους. Να ξαναβρεθούμε σαν άνθρωποι, αυτή είναι η αντίσταση της εποχής μας. Δύσκολο, αλλά πότε ήταν εύκολη υπόθεση η αντίσταση ;
     Άλλα ζητά από μας η εποχή. Προβλέψιμους, ψιλοαδιάφορους, αποποιητές των ευθυνών και κατόχους τυπικών προσόντων μας θέλει, έτσι που να καλύπτουμε την θέση του σωστού ψηφοφόρου υπαλλήλου . Να προσπαθούμε  συνεχώς να καλυφθούμε απέναντι στα άπειρα απροσδόκητα της ζωής , δίνοντας στο ατομικό συμφέρον μας την απόλυτη προτεραιότητα , ανάγοντας το σε αξία χειροπιαστή. Ένα ανθρωποεξάρτημα της μηχανής , που εφαρμόζει δήθεν την αρχή της μέγιστης αποδοτικότητας που στην πραγματικότητα είναι η αρχή της μέγιστης σπατάλης , αφού αφήνεται η πραγματική μας δύναμη ανεκμετάλλευτη.
     Αντίσταση στην εποχή μας είνα να μαθαίνουμε , να βλεπουμε και να εμβαθύνουμε σ΄αυτό που βλέπουμε και σ΄αυτό που σκεφτόμαστε , ν΄αναζητούμε μονοπάτια σκέψης και όχι μόνο να διαπιστώνουμε.
     Γιατί αν αποκοπείς λέγοντας '' δεν ανήκω εδώ  γιατί στην πραγματικότητα δεν ανήκα ποτέ εδώ'' πράγμα που δεν αμφισβητώ για να το λες , τότε δεν έχει νόημα να προσπαθήσεις. Στην πραγματικότητα αυτό μας λες. Το πρόβλημα είναι ότι θα ταυτιστούν και άλλοι μαζί σου.  Ταυτίζεται ο άνθρωπος συνήθως όπου έχει την λιγότερη προσπάθεια. Είναι όμως  σαν να αποστρέφεις την ματιά σου από το πρόσωπο  σου , γιατί τρομάζεις να δεις την όψη σου.
     Ξέρεις όμως ποιός είναι αυτός που δεν μπορεί; H φορτισμένη μετριότητα που προτιμά να παραβλέπει τα όνειρα του ( αν είχε ) παρά να πάρει πρωτοβουλίες. Είναι ο αμεριμνομέριμνος της ελεγχόμενης και εύκολα προσδιορίσιμης  κοινής γνώμης. Είναι αυτός που δεν μπορεί να αποδοκιμάσει τον κακό του εαυτό και να τον αλλάξει. Είναι αυτός που στην πραγματικότητα  αποφεύγει τον εαυτό του σαν ο διάλος το λιβάνι και αποδίδει κάθε αναποδιά στους άλλους και στις συνθήκες. Και αν από την άλλη πάνε όλα καλά , θα προσπαθήσει να πάρει φως από τους  ίδιους άλλους και από τις ίδιες συνθήκες.  Είναι αυτός που είτε  λέει ψέματα ακόμα και στον εαυτό του όταν λέει πως τούτο τον τόπο μέχρι χθες  τον αγαπούσε ή  λέει ψέματα όταν λέει   σήμερα  ΄΄δεν ανήκω εδώ''.  Είναι ο αρνητικά φορτισμένος. Είναι με δυό λόγια  , ο αυριανός  της παλιάς νοοτροπίας.



Φωτογραφία  Sergio Larrain
http://www.guardian.co.uk/artanddesign/2012/feb/24/sergio-larrain


   

Φοβάμαι

   

Φοβάμαι τους ανθρώπους που εφτά χρόνια έκαναν πως δεν είχαν πάρει χαμπάρι
και μια ωραία μέρα μεσούντος κάποιου Ιουλίου
βγήκαν στις πλατίες με σημαιάκια
κραυγάζοντας ''δώστε την χούντα στον λαό''.
Φοβάμαι τους ανθρώπους που με καταλερωμένη την φωλιά
πασχίζουν τώρα να βρουν λεκέδες στη δική σου.
Φοβάμαι τους ανθρώπους που σου κλείναν την πόρτα
μην τυχόν και τους δώσεις κουπόνια και τώρα
τους βλέπεις στο Πολυτεχνείο να καταθέτουν γαρύφαλα και να δακρύζουν .
Φοβάμαι τους ανθρώπους που γέμιζαν τις ταβέρνες
και τα σπάζαν στα μπουζούκια κάθε βραδιά και τώρα τα ξανασπάζουν
όταν τους πιάνει το μεράκι της Φάραντούρη και έχουν και ''απόψεις''.
Φοβάμαι τους ανθρώπους που άλλαζαν πεζοδρόμιο όταν σε συναντούσαν
και τώρα σε λοιδορούν γιατί λέει δεν βαδίζεις στον ίσιο δρόμο.
Φοβάμαι , φοβάμαι πολλούς ανθρώπους.
Φέτος φοβήθηκα ακόμη περισσότερο.




     Αυτό το ''φοβάμαι'' έγραφε ο Μανώλης Αναγνωστάκης το 1983.  Μπορεί ο καθένας μας να αναρωτηθεί , τι θα έγραφε σήμερα ο μεγάλος μας ποιητής . Αν κάποιος από τους φόβους σας είναι ανακοινώσιμος και φαντάζομαι οι πιο πολλοί είναι , την έχει αυτή την χάρη ο φόβος, ως ανθρώπινος  και μας συμπεριλαμβάνει σχεδόν πάντα όλους , θα χαρώ πολύ να τον διαβάσω.

Κυριακάτικο

Ένα και μόνο ένα είναι απαραίτητο, επιτακτικό : με προθυμία απεριόριστη να βρει κανείς κάποιο σημείο επαφής με τη φύση , με τη δύναμη , με το μόχθο , με τη φωτεινότητα και γεμάτος εμπιστοσύνη να βαδίσει προς τα μπρος, ακόμα κι αν πρόκειται για ζητήματα ταπεινά , εντελώς καθημερινά. Κάθε φορά που με χαρά αναλαμβάνουμε δράση , κάθε που ανοίγουμε την ματιά μας στα πέρατα που δεν ανέτειλαν ακόμα, όχι μόνο μεταμορφώνουμε αυτή και την επόμενη στιγμή αλλά τρέπουμε και το παρελθόν εντός μας, το συνυφαίνουμε με τον εαυτό μας, διαλύοντας τον πόνο σαν ξένο σώμα, που δεν γνωρίζουμε βεβαίως την σύσταση του και πόση ( μετρημένη ίσως σε λεπτά) θέληση για ζωή ενσταλάσει στο αίμα μας ΚΑΘΩΣ ΔΙΑΛΥΕΤΑΙ!


Ράινερ Μαρία Ρίλκε  '' Για την συνύπαρξη"

Είναι ο φόβος ένας από μας ;

 

     Αλήθεια είναι ο φόβος ένας απο μας;
Γιατί διογκώνεται στην Ελλάδα ο φόβος για την ανεργία για παράδειγμα, αφού πρόκειται για πανευρωπαική και σωστότερα για μια παγκόσμια πραγματικότητα ;
     Φταίνε οι ιδιομορφίες μας ; τα παράδοξα μας;
Όπου κι αν σταθείς σε βρίσκει ένας αέρας συνεχούς αναμονής, δισταγμού, αναποφασιστικότητας. Συναίσθημα αδιεξόδου.
Το νιώθουμε, το εισπράτουμε, το πληρώνουμε αλλά δεν το πολυκαταλαβαίνουμε . Γιατί αν το καταλαβαίναμε , αυτό θα σήμαινε πως  θα γνωρίζαμε τι θέλουμε  από εμάς τους ίδιους αλλά και από το σύνολο μας. Επιζητούμε με συνοπτικές διαδικασίες να ξαναβρεθούμε στο παραμύθι , στα πελάγη της αφθονίας και του ''όλα πάνε καλά''; Ή επιζητούμε να θεμελιώσουμε εξ αρχής μια κοινωνία διαθέσιμη στην δική μας αξιοπρέπεια , στις ευκαιρίες για τους νέους , στην συνοχή , στην δικαιοσύνη;  Και σαν καταλαβαίναμε , τι θέλουμε πραγματικά , είναι πολλοί αυτοί που πιστεύουν πως οι χειρισμοί για να το πετύχουμε θα μας δυσκόλευαν πολύ ;
     Κι όμως κάτι μας κρατά δεμένους , κάτι μας πνίγει και κάνει την απαισιοδοξία να επιμένει. Και όλο και προσπαθούμε να πείσουμε αλλήλους και μη.  Μα όσο πιο ειλικρινής είσαι με τον εαυτό σου , τόσο λιγότερο πειθώ χρειάζεσαι, γιατί εσύ ξέρεις τις προθέσεις σου και προχωράς, στον ρυθμό σου.
Θυμάμαι το ποίημα του Τίτου Πατρίκιου :
                     ΄΄όσο κοιτάζω τις παλιές φωτογραφίες
                        τόσο πιο καθαρά βλέπω
                        περισσότερο και από το παρελθόν
                        το μέλλον είναι που δεσμεύει''
    Δεν θέλουμε να δεσμευθούμε με το μέλλον γιατί αυτή η δέσμευση θα απαιτούσε από εμας κάτι που είτε δεν είχαμε ποτέ , είτε μας τελείωσε. Εμπιστοσύνη.
Έτσι είμαστε αδιάφοροι από δυσπιστία. Μια δυσπστία σε βαθμό απιστίας απέναντι σ΄ένα άρρωστο πολιτικό σύστημα , οι θεσμοί του οποίου στηρίζονται στο γράμμα και όχι στις ψυχές μας, γιατί εκεί έχασαν πια την θέση τους. Από αυτό το πολιτικό σύστημα που  από τα πρώτα μας βήματα , διαδαχθήκαμε την αδιαφορία για τον διπλανό μας. Αφού απέναντι στην δυσπιστία μας και στην κλιμακούμενη απώλεια της εμπιστοσύνης μας, το πολιτικό σύστημα αντί να ξεκινήσει παίρνοντας διορθωτικά μέτρα , πρώτα για το ίδιο , ενδιαφέρθηκε μονάχα να αυτοπροστατευθεί διορίζοντας κόρες και γιούς ακόμα και την ύστατη στιγμή. Χτυπήθηκαν και χτυπιούνται πάρα πολύ από εμας. Άδικα θύματα, ιδιαίτερα από τις αδύναμες τάξεις. Σπάσαμε σε χίλια κομμάτια και μαζί μας , το ηθικό και η αυτοπεποίθηση μας. Μείναμε συγκάτοικοι με μια βαθειά ανασφάλεια. Πως μπορεί ο άνθρωπος που υποφέρει στο δημόσιο νοσοκομείο και που το πιθανότερο να μην του δώθεί ποτέ  η απαιτούμενη  σημασία αν δεν τηλεφωνήσει ο βουλευτής ή ο φίλος του φίλου , τον φίλο του διοικητή , να βγεί από αυτή την ανασφάλεια και να μην πιστέψει πως είναι ανύπαρκτος ;  Βλέπεις για  να δώσεις εμπιστοσύνη , πρέπει να πάρεις εμπιστοσύνη. Και ο τρόπος που εμπιστεύεσαι , είναι ο ίδιος  τρόπος που εκτιμάς και εμπιστεύεσαι εσένα τον ίδιο. Και εμείς δεν πήραμε και δεν ξέρουμε να δώσουμε τώρα. Είναι κάτι σαν την σχέση μάνας με παιδί. Ω, μάνα μου Ελλάς. Μα μέχρι ένα σημείο η μάνα, μετά ό, τι και να ήταν , ό,τι και να είχε συμβεί, το παιδί παίρνει την ζωή στα χέρια του. Δεν συνεχίζει να τραγουδά εσαεί, ''ψεύτη ντουνιά'' για να ραγίσουν τα πεζοδρόμια και να εσωτερικεύει μηδενικά. Γιατί να που μας επισκέφθηκαν και τα μηδενικά. Και είναι και πολλά, πληθαίνουν , κοντεύουν να γίνουν εφιάλτης. Βλέπεις η Δημοκρατία έχει ανάγκη την συννενόηση και η συννενόηση τον διάλογο και ο διάλογος την  αποδοχή του διαφορετικού αλλά εξίσου δίκαιου.
     Ναι ο φόβος είναι ένας από μας. Και έχει και χαμηλή αυτοεκτίμηση και έχει και κοντή μνήμη , έτσι που να μπορεί να ξεχάσει γρήγορα και να ξαναβολευτεί. Γι΄αυτό την ώρα της απόγνωσης κοντοστέκεται και είτε προσποιείται είτε δυσκολεύται να βρει τους τρόπους να παλέψει , για όλα αυτά, τα άγνωστα που  ανοίγονται μπροστά του και τον προκαλούν να τα ακολουθήσει και να τα κερδίσει. Εκείνος είναι που επιλέγει, όλα να γίνουν με τον τρόπο που αναγνωρίζει και ξέρει μέχρι τώρα. Τα υπόλοιπα είναι υπερβάσεις. Άγνωστες λέξεις, ξεχασμένες.
     Ναι ο φόβος είναι περισσότερο από όλα ένας από μας. Και ποιός άραγε μπορεί να βελτιωθεί χωρίς κάποια στοιχειώδη  σιγουριά για το μέλλον ; Oι παλιές νοοτροπίες πεισμώνουν σε συνθήκες ανασφάλειας.
     Ίσως γι΄αυτό είναι πολλοί που στοιχιματίζουν στην εκτόνωση, στην λήθη. Είναι βέβαιοι ότι '' θα ξεχάσει ο κόσμος'' . Έτσι που να συνεχιστούν τα ίδια. Όπως τότε που Γιάννης κερνούσε, Γιάννης έπινε. Ελεγκτής και ελεγχόμενος ένα.
     Ίσως για τον ίδιο ακριβώς λόγο , σαν η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος,  να αρχίσουν να πληθαίνουν και αυτοί που στοιχιματίζουν σ΄αυτό που τώρα δείχνει ανεύφικτο  .  Αυτοί που απένατι στην δυσπιστία και στην αδιαφορία ορθώνουν την αλληλεγγύη. Δεν ξέρω αν είναι  νεορομαντικοί , ή  ποιητές, ονειροπόλοι ή γενναίοι σχοινοβάτες πάνω σε τεντωμένο σχοινί.. Ξέρω όμως πως αυτοί είναι οι άνθρωποι των καλών προθέσεων.


Φψτογραφία από την  ομάδα σύγχρονου χορού MeDet
http://www.kiomoskineitai.gr

Φτάσε όπου δεν μπορείς

- Παππού αγαπημένε , είπα , δώσ' μου μιαν προσταγή.
Χαμογέλασε , απίθωσε το χέρι απάνω στο κεφάλι μου . Δεν ήταν χέρι , πολύχρωμη φωτιά. Ως τις ρίζες του μυαλού μου περιχύθηκε η φλόγα.
- Φτάσε όπου μπορείς παιδί μου.
Η φωνή του βαθειά σκοτεινή μ σα ναβγαινε από το βαθύ λαρύγγι της γης.
Έφτασε ως τις ρίζες του μυαλού μου η φωνή του, μα η καρδιά μου δεν τινάχτηκε .
- Παππού , φώναξα τώρα πιο δυνατά , δως μου μιαν πιο δύσκολη , πιο κρητικιά προσταγή.
Κι ολομεμιάς , ως να τα πω , μια φλόγα σούριξε ξεσκίζοντας τον αέρα , αφανίστηκε από τα μάτια μου ο αδάμαστος πρόγονος με τις περιπλεγμένες θυμαρόριζες στα μαιλλιά κι απόμεινε στην κορφή του Σινά μια φωνή όρθια , γεμάτη προσταγή, κι ο αέρας έτρεμε.
- Φτάσε όπου δεν μπορείς!
Πετάχτηκα τρομαγμένος από τον ύπνο. Είχε πια ξημερώσει. Σηκώθηκα , ζύγωσα στο παράθυρο , βγήκα στο μπαλκόνι με την κορπισμένη κληματαριά. Η βροχή είχε τώρα κοπάσει , έλαμπαν οι πέτρες, γελούσαν . Τα φύλλα των δέντρων ήταν φορτωμένα δάκρυα.
-Φτάσε όπου δεν μπορείς

Νίκος Καζαντζάκης απόσπασμα από το ''Αναφορά στον Γκρέκο''

Γλυπτική Isaac Cordal
http://isaac.alg-a.org/Updates

Αλήθειες

Κυριακάτικο

Είχε την ηρεμία της ήρεμης δύναμης. Κάποια στιγμή στο παρελθόν πρέπει να την είχε κερδίσει, γιατί την φορούσε καλά καλά. Ίσως να ήταν τότε που γλύστρισε έξω από την γαμημένη μπουρζουαζία. Τότε που κατάλαβε πως είναι μια απλή κεραμιδόγατα, 

και σώθηκε από την ελίτ. Ξάπλωσε τότε την γατίσια κοιλιά της πάνω σε ένα τσουβάλι ζεστά ξερά κρεμμύδια και άρχισε να γουργουρίζει ευχαριστημένη. Γύρω της πέφτανε σοβάδες από την καταδάφιση και αυτή λαγοκοιμότανε του καλού καιρού. Εκεί την βρήκα και την φωτογράφισα. Πάνω στα κρεμμύδια, την αποθανάτησα, μπας και μου μαθει και μενα κάτι.

Το ταξίδι συνεχίζεται

Φωτό: Μέσα από τον καθρέφτη, Margherita Μeghimeg / Getty

Χάσαμε τον μπαμπά

 
     Είναι πολλές φορές που το έχουμε ακούσει και άλλες τόσες αυτές που τό έχουμε οι ίδιοι πει, ΄΄να πάνε έξω τα παιδιά γιατί εκεί προκόβουν πιο καλά΄΄.
Παραδεχόμαστε έτσι αβίαστα και σε ανύποπτο χρόνο , ένα μεγάλο κομμάτι της πραγματικότητας που τις άλλες ώρες την κοιτάμε με  θολή ματιά , μη αποφασίζοντας που να  σταθούμε στη γη του συναισθήματος η της λογικής.
Παραδεχόμαστε πως διαθέτουμε την πιθανότητα να προκόψουμε και πως είναι μια πιθανότητα περισσότερο πιθανή όταν βγούμε έξω . Χωρίς να ξεχνάμε και αυτούς που νιώθουν πως μέσα δεν έχουν καθόλου την πιθανότητα να προκόψουν. Αλλά ούτε και αυτούς που κρατούν μεταίωρη την ιδέα , πως για να πετύχουν κάπου πρέπει να υποκύψουν ακαθόριστο  από την αρχή σε τι . Τι να είναι άραγε αυτό που μας κάνει να αμφισβητούμε στην επιτυχία μας μέσα , την ίδια ώρα που την προβλέπουμε και τελικά την γνωρίζουμε έξω;
     Σε πολλά που μας λείπουν πάει ο νους.  Ξεκινάμε με ροκανισμένη αυτοπεποίθηση. Το μικρό παιδί , έχει συνηθίσει τον γονιό του ( ιδιαίτερα όταν είναι ελληνόπουλο) να του υποδεικνύει τι πρέπει να κάνει. Γλυστρά το χεράκι του μέσα στην μεγαλύτερη παλάμη και από εκεί η ζωή είναι λιγότερο μεταίωρη και ανασφαλής. Στην θέση αυτή, φταίνε πάντα όλοι οι άλλοι και δεν αναγνωρίζεις καμιά δική σου ευθύνη. Από αυτή την θέση και με την παλάμη σφιγμένη στα δάχτυλα του μπαμπά , σκέφτεσαι λιγότερο το άρθρο ''περί ευθύνης υπουργών'' αλλά δεν κάνεις  και καμιά ιδιαίτερη προσπάθεια αναγνώρισης μικρών  και καθημερινών ολισθημάτων , που όμως θα σε οδηγούσε στην δυνατότητα να δείχνεις το παράδειγμα της πολιτικής ηγεσίας που επιθυμείς. Μας αρέσει να έχουμε ένα καλοστημένο  μπαμπά , να μας λέει τι να κάνουμε κάθε ώρα και κάθε στιγμή. Υπάρχει έξω αυτός και είναι και δοκιμασμένος και έμπειρος. Εμείς χάσαμε τον μπαμπά.
     Η μικρή αυτοπεποίθηση μας δεν μας βοηθά να ξεπεράσουμε τον φυσιολογικό μας φόβο. Γιατί ο φόβος ανήκει αναπόφευκτα στην ζωή μας. Φοβόμαστε όλοι. Γεννιόμαστε σχεδόν φοβισμένοι , νιώθοντας το φθαρτό της ύπαρξης μας. Ο φόβος αυτός μας συντροφεύει μέχρι τον θάνατο μας , αλλάζοντας μορφές. Δεν είναι ο φόβος για τους δειλούς, είναι για τους ανθρώπους. Η ιστορία της ανθρωπότητας καταγράφει συνεχώς προσπάθειες του ανθρώπου να μειώσει , να ελέγξει ή να ξεπεράσει τον φόβο του. Με προεξέχουσες προσπάθειες αυτές της επιστήμης, της θρησκείας. Φόβος ο δημιουργός. Όταν διαθέτεις όμως κάποια στοιχειώδη αυτοπεποίθηση. Ο φόβος χωρίς να είναι πάντα συνειδητός , είναι πάντως πάντα παρών. Η εμπιστοσύνη, η γνώση είναι από τα βασικά μας όπλα έναντι του φόβου.
     Εμπιστοσύνη σε πιοιόν όμως ;  Εδώ σου παίρνει την ψυχή ο πολιτικός που σε αντιμετωπίζει στην καλή ,μόνο για βλάκα. Στην πραγματικότητα το μεγάλο κακό που σου κάνει , είναι πως πιστεύοντας τον , ίσως και να πιστέψεις πως δεν είσαι άξιος για καλύτερη τύχη. Αυτά ισχύουν για όλους αυτούς που μας στοχοποιούν και χύνουν κιλά μελάνι ενοχοποιώντας μας , μην καταφέρνοντας από την μια να γράφουν και να μιλούν με ένα λόγο που να μας συμπεριλαμβάνει όλους και από την άλλη αδυνατώντας  να αποκαλύψουν μια σταράτη και μεγαλύτερη αλήθεια . Μειώνουν και άλλο την μειωμένη μας αυτοπεποίθηση. Και  τι θα κάνει ο στενεμένος  άνθρωπος ; Θα το ρίξει σε μια  εύκολη , ρηχή καλοπέραση , θα ξανααραχνιάσουν τα βιβλία στην βιβλιοθήκη του , θα δώσει ένα καταθλιπτικό επεισόδιο, μια μανιοκαταδιωκτική σκέψη  και θα αλλάξει πλευρό να κοιμηθεί.
     Και εμπιστοσύνη πως χωρίς γνώση; και με αποδυναμωμένη παιδεία ; Είναι επιτακτική ανάγκη να σκεφθούμε την παιδεία σε βάθος και όχι στον ορίζοντα των εισαγωγικών εξετάσεων.  Αντί για αυτό  ξαναακούσαμε τον υφυπουργό παιδείας να προαναγγέλει την έναρξη διαλόγου για το νέο σύστημα εισαγωγικών εξετάσεων που προγραμματίζεται  να ισχύει το 2015-2016. Παιδεία ως ουσία και όχι σαν διαδικασία.  Την παιδεία μιας δημοκρατικής πολιτείας που βοηθά στην διάπλαση του ήθους  του αυτοσεβασμού και της εμπιστοσύνης στους ανθρώπους. Αυτή που θα μας τραβήξει για τα καλά από την αυτολύπηση που η μειωμένη μας αυτοπεποίθηση μας ριζώνει.
     Όσα χρόνια θυμάμαι τον εαυτό μου στην χώρα μας ζούμε την κουλτούρα του κατακερματισμού. Η συλλογικότητα πάει περίπατο, δεν την γνώρισα ποτέ. Το καλά θεμελειωμένο πελατειακό μας σύστημα είναι και αυτό κουλτούρα διάσπασης. Δείχνουμε να αισθανόμαστε καλύτερα όταν έχουμε κάποιον απέναντι μας , με τον οποίο είμαστε σε σύγκρουση και για αυτό μπορούμε να τον αντιπαθούμε. Οτιδήποτε δεν καταλαβαίνουμε , το μισούμε εύκολα και καμιά προσπάθεια δεν κάνουμε να το καταλάβουμε ως κάτι διαφορετικό μεν , εξίσου σωστό δε. Το ρουσφέτι επίσης, ο συνδικαλισμός όπως εξελίχθηκε στα χώματα μας . Φαινόμενα μερικότητας . Επικαλούμενοι λάθη του παρελθόντος , όλες οι αντιπολιτεύσειις που θυμάμαι δεν συννενούσαν λέει σε λάθη. Μα το μεγαλύτερο λάθος που έκαναν ήταν που δεν βρίσκανε βάση συναίνεσης.  Παραμείναμε  ως πολίτες καθηλωμένοι στον ρομαντισμό της εικόνας  του προστάτη - πατέρα κράτους  με τίμημα την αδυναμία του μικρού παιδιού να αναγνωρίσει και να προσδιορίσει στον καθρέφτη τον εαυτό του . Και τώρα που χάσαμε τον μπαμπά , χάσαμε τον μπούσουλα.
     Γι΄αυτό νιώθουμε πως έξω θα πάμε καλύτερα. Γιατί εδώ αν μείνουμε θα ριζώσουμε στην αναξιοκρατία , στην αλληλουπονόμευση, στην συντεχνιακή συναλαγή. Νιώθουμε πως έξω δεν θα συναντήσουμε το προκλητικό  προσκύνημα του ισχυρού που ισοπεδώνει τους άξιους, μεταβάλλοντας αργά η γρήγορα την κοινωνία σε κοιμητήρι της κάθε νέας γενιάς.
Γιατί έξω νιώθουμε πως υπάρχει ο  μπαμπάς που θα μας προστατέψει από τις σκοτεινές τρύπες της αδικίας. Ενώ ο δικός μας πήγε για δουλειές .


Φωτογραφία από την ταινία  ''Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές''