Κυριακή 5 Μαρτίου 2023

Θυμός

 


         

    Την πρώτη πρώτη στιγμή ήρθε το πάγωμα. Η εικόνα πάγωσε μαζί μ΄αυτή και τα συναισθήματα. Λίγο πιο μετά η συνειδητοποίηση μιας τραγικής απώλειας . Άνθρωποι που χάθηκαν για πάντα. Κάποιοι απ΄ αυτούς νέοι, σχεδόν παιδιά. Ο θάνατος είναι πάντα ένα τραύμα. Ο άδικος θάνατος είναι ένα ακόμα μεγαλύτερο τραύμα που φέρει διαστάσεις δυσανάλογες για τον άνθρωπο.

   Θυμός. Συναίσθημα άρρηκτα συνδεδεμένο με την ανθρώπινη φύση και ιδιαίτερα χρήσιμο. Ο θυμός μας βοηθάει να αναγνωρίσουμε όλα αυτά που μας πληγώνουν και μας βλάπτουν. Ο θυμός μας κρατάει ενεργητικούς, μας κινητοποιεί να εξελιχθούμε, να κάνουμε τις αναγκαίες τροποποιήσεις . Με ένα τρόπο ο θυμός μας διατηρεί ασφαλείς δίνοντας μας ώθηση για βελτίωση και εξέλιξη . Σε κοινωνικό πεδίο , ο θυμός είναι το βασικό συναίσθημα απέναντι στην αδικία. Είναι ένα μεγάλο και σοβαρό βήμα για την προσωπική αλλά και την κοινωνική εξέλιξη και πρόοδο. Ο θυμός φέρνει την αισιοδοξία  όταν βρει το τρόπο να εκφραστεί δημιουργικά και όχι τυφλά και γενικευμένα.  Ας μην φοβόμαστε λοιπόν να θυμώσουμε, αν θέλουμε να πάμε παρακάτω.

Όλοι θυμώσαμε. Ο καθένας στο βαθμό που έχει μάθει να σέβεται το θυμό του και να μην τον κουκουλώνει γιατί δεν τον αντέχει.Για όσους χάθηκαν, για όσους παραλίγο να χαθούν και για όσους θα χαθούν στο μέλλον αν κάτι δεν αλλάξει. Για δώδεκα λεπτά δυο τρένα έτρεχαν σε αντίθετες τροχιές μέχρι που συγκρούστηκαν. Δώδεκα λεπτά που εγκυμονούνται χρόνια όμως. Όλα αυτά τα χρόνια που από τύχη δεν είχε συμβεί το δυστύχημα. Έγινε τώρα. 

Οι νέοι μας είναι θυμωμένοι εδώ και πολύ καιρό. Όπως θα ήταν και κάθε παιδί στο σπίτι μας όταν έλειπε συνεχώς ταξίδι για δουλειές ο πατέρας του.

 Θα ήταν για αυτούς χρήσιμος ένας καλοστημένος, ενήλικος ''μπαμπάς'' που θα μπορούσαν να του έχουν εμπιστοσύνη. Κάποιος που θα τους διαβεβαίωνε πως η προσπάθεια και η αξία τους δεν θα χαθούν, πως δεν είναι ανάγκη να έχουν μπάρμπα στην Κορώνη για να προχωρήσουν, πως θα έχουν τις σωστές κατευθύνσεις, τις ίσες ευκαιρίες  και πως οι ανάγκες τους θα καλυφθούν. Κάποιος που θα τα βοηθούσε να διαφοροποιηθούν , να αποχωριστούν από τις προσκολλήσεις που είχαν στα  προηγούμενα ανήλικα στάδια της ζωής τους, θα τους έδειχνε το τρόπο να  πάρουν πρωτοβουλίες, και να εξελιχθούν . Ένας πατέρας πυξίδα ελευθερίας. Ένας πατέρας πρότυπο που θα εξασφάλιζε ισορροπία. Τι σημαίνει ισορροπία; Είναι η οριοθέτηση σαν βάση για να μάθουν να συνδέονται οι άνθρωποι μεταξύ τους με σεβασμό, με κανόνες, έτσι που να μπορούν να ανέχονται την κάθε ματαίωση της ζωής. Ένας πατέρας που θα μπορούσαν να εμπιστευτούν. Πως όμως θα μπορέσει ο κάθε νέος πολίτης να εμπιστευθεί όταν τα σοβαρά θέματα δεν είναι υπερκομματικά ; Πως θα μπορέσει να εμπιστευθεί όταν ακόμα και πάνω στην τραγωδία στήνεται γαϊτανάκι μικροπολιτικής;

Kαι η εμπιστοσύνη μαθαίνεται; Χτίζεται σε καλά θεμέλια παιδείας και όχι ψηφοθηρίας. Παιδεία όμως ως  ουσία και όχι ως διαδικασία αναπαραγωγής στείρων γνώσεων. Παιδεία μιας Δημοκρατικής Πολιτείας που θεμελιώνει τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη στον άνθρωπο. Παιδεία που έχει στόχο να δημιουργήσει γόνιμες συνθήκες για να αναπτυχθούν ελεύθεροι, σκεπτόμενοι άνθρωποι . 

Το έχει πει ο καθένας μας πολλές φορές , τα παιδιά μας όταν πάνε στο εξωτερικό διαπρέπουν. Είναι απ΄αυτούς που συνήθως διακρίνονται στα Πανεπιστήμια του εξωτερικού, στους επαγγελματικούς στίβους, στην έρευνα. Παραδεχόμαστε έτσι αβίαστα ένα κομμάτι μιας  πικρής πραγματικότητας . Γιατί όμως τα παιδιά μας δεν έχουν την ίδια τύχη εδώ; Γιατί δεν κρατούν με το ίδιο σθένος την ίδιες επιτυχημένες διαδρομές; Γιατί έξω ο ''μπαμπάς΄΄υπάρχει και  είναι και δοκιμασμένος  και έμπειρος . Είναι έτοιμος να τους προστατέψει όταν πάνε να πέσουν στις σκοτεινές τρύπες της αδικίας. Ενώ εμείς χάσαμε τον μπαμπά. Ο δικός μας πήγε ταξίδι για δουλειές. 

Σήμερα στην πορεία ρίξανε δακρυγόνα στο θυμό. Αυτά τα δακρυγόνα πνίγουν τα πνευμόνια και φέρνουν δάκρυα στα μάτια. Δεν θάβουν το θυμό. Ούτε τον κρύβουν καν.

Τ' άλλα όμως δακρυγόνα αυτά του πελατειακού κράτους, της αναξιοκρατίας, της συντεχνιακής συναλλαγής, της αλληλουπονόμευσης, τους διχασμού πνίγουν τα ίδια τα παιδιά. 


Φωτογραφία από την ταινία ''Ο μπαμπάς λείπει ταξίδι για δουλειές'' του Εμίλ Κουστουρίτσα




Πέμπτη 2 Μαρτίου 2023

Σκόνη

 




      Είδα το backpack σου, σκονισμένο να βγαίνει από τα συντρίμμια. Το κρατούσε ένας διασώστης με ευλάβεια στα χέρια του. Είδα τον άνθρωπο να πατάει προσεκτικά, να ψάχνει μέσα στις λαμαρίνες και στα αποκαίδια σπιθαμή προς σπιθαμή, να βρει κάτι άλλο ακόμα που θα μπορούσε να συλλέξει. Δεξιά και αριστερά, κάποιοι άλλοι διασώστες κρατούνε μεγάλους μαύρους σάκκους. Τα χέρια του πάνω σε άμορφες, συγκολλημένες, ανεξιχνίαστες μάζες μοιάζουν με προσευχές. Κάτι ακόμα να βρεθεί, κάτι ακόμα να σωθεί, κάτι ακόμα να έχει να δώσει σ΄αυτούς που περιμένουν με τις φωτογραφίες στα χέρια έξω από τα νοσοκομεία και στις πλατείες. Είδα τον άνθρωπο που κρατούσε σφιχτά το backpack σου στα χέρια, να παρακαλάει σιωπηλά, κρατώντας την αναπνοή του για ένα ακόμα σημάδι ζωής. 

     Η είδηση είναι τρομαχτική. Για 12 συνεχόμενα λεπτά, δυο τρένα έτρεχαν πάνω στην ίδια γραμμή, μέχρι που συγκρούστηκαν. Για 12 συνεχόμενα λεπτά, τρέχοντας με μεγάλη ταχύτητα, άνθρωποι βρέθηκαν εν αγνοία τους, μετέωροι σε μια τροχιά θανάτου. Κάποιοι διαισθάνθηκαν, κάποιοι φοβήθηκαν, κάποιοι αποπροσανατολίστηκαν, κάποιοι έγραψαν μηνύματα για να ξεχαστούν. Πόσο διαρκούν δώδεκα λεπτά; Δώδεκα λεπτά, που εγκυμονούνται χρόνια. Χρόνια, δεκαετίες, που πέρασαν χωρίς ευθύνη, χωρίς αξιοσύνη. Χρόνια λουστραρισμένα με δημόσιες σχέσεις, υπογραφές, εργολαβίες, φωτογραφίες και χαμόγελα. Χρόνια ψεύτικα. Όπως οι τωρινές πολιτικές αναλύσεις, το φάγωμα, η πολιτική εκμετάλλευση, τα δούναι και λαβείν. Η μεγάλη προσπάθεια να χωρέσουν όλα μέσα σ΄ένα μεμονωμένο ανθρώπινο λάθος. Έτσι που από τον πιο σύντομο δρόμο να επανέλθουμε στο βόλεμα. Γιατί βολεύει το ''τις πταίει''. Να εντοπιστεί ο επόμενος αποδιοπομπαίος τράγος. Φθάνει να μην φταίμε εμείς. Να φταίνε οι άλλοι. Kαι όταν οι άλλοι γίνουμε εμείς, να φταίνε οι απέναντι. 

  Τα παιδιά αφήνουν λουλούδια στα εκδοτήρια των εισητηρίων για τους φίλους τους που δολοφονήθηκαν.  Τα παιδιά σχηματίζουν με τα σώματα τους ανθρώπινα συνθήματα στις αυλές των σχολείων τους για τους φίλους τους που δεν θα ξαναδούν. Τα παιδιά σχηματίζουν ουρές για να δώσουν αίμα. Τα παιδιά ορμούν στις φλόγες και σώζουν συνανθρώπους τους. Θα μπορούσες να είσαι εσύ, θα μπορούσε να είμαι εγώ λένε μεταξύ τους. Αφού είναι αλήθεια πως από τύχη ζουν. Χωρίς τύχη μπορεί να γίνουν σκόνη ανα πάσα στιγμή. Αυτό λένε, αυτό αισθάνονται. Αλήθεια υπάρχει μεγαλύτερη ανασφάλεια από το να είσαι το αποτέλεσμα της τύχης σου; Τίποτα ανάμεσα σε εσένα και σ΄αυτή να μην μεσολαβεί. Ούτε η ευθύνη, ούτε η συνείδηση, ούτε η ικανότητα, ούτε οι άξιες πράξεις, ούτε ο έλεγχος, ούτε η αξιοκρατία. 

    Είδα το backpack σου, σκονισμένο να το κρατάει ένας διασώστης με ευλάβεια. Σαν να ήταν το σακκίδιο του δικού του παιδιού. Μπορεί να το έχει επιστρέψει ήδη στην μητέρα σου, στον πατέρα σου, στα αδέρφια σου, στους φίλους σου, ενώ εκείνοι θα συνεχίζουν να σε ψάχνουν απεγνωσμένα. Μέσα θα υπάρχουν κάποια από τα προσωπικά σου αντικείμενα. Ίσως κάποια λίγα ρούχα που χρειάστηκες στην  εκδρομή σου. Μια πολύ σύντομη εκδρομή, μ' ένα τρένο που δεν έφτασε ποτέ στον προορισμό του.  Χωρίς εσένα όμως τίποτα δεν θα είναι ποτέ ξανά το ίδιο για κανένα. Ούτε τα όνειρα, ούτε η χαρά, ούτε η ελευθερία. Των γονιών και των φίλων σου ο θρήνος δεν χωράει πουθενά. Είναι όμως και δικός μας θρήνος. Του καθενός ξεχωριστά. Ένας κόμπος που θα μας πηγαίνει όλο και πιο μακριά από την ζωή μέχρι να τον δικαιώσουμε.