Βρέχει χαστούκια

   Είναι στιγμές που νομίζω πως ζούμε σε μια χώρα φάντασμα που οι κάτοικοι της μεταμορφώνονται σιγά σιγά σε σκιές. Προσπαθούν απεγνωσμένα με σπασμωδικές κινήσεις να πληρώσουν υπέρογκα δάνεια , δόσεις , να κλείσουν γραμμάτια , παλιούς και νέους λογαριασμούς . Μονοπωλούν προς την ίδια κατεύθυνση κάθε κίνηση τους.  Προσφέρουν γη  και ύδωρ  αν χρειαστεί και την παιδεία ξεχνούν. Για να τελειώνουν. Και οι εταίροι, έξωθεν φίλοι , και αυτοί προς την ίδια κατεύθυνση κοιτούν, για να τελειώνουν. Όλοι μαζί ή χωριστά κανείς δεν ξέρει , μα το να τελειώνουν είναι το ζητούμενο. Πίσω τους τρέχει ένα μεγάλο θεριό και στρώνει το χαλί , πλούσιο και παχύ με πολλές εκφράσεις και εκφάνσεις , χειροποίητο, βαρύ και μαύρο . Το χαλί , η ενοχοποίηση.
     Βροχή ηθικοπλαστικών και πολλές φορές πολιτικά  σωστών παροτρύνσεων πέφτουν πάνω μας καθημερινά. Να δούμε την πραγματικότητα κατάματα, να δουλέψουμε πιο σκληρά ( εκτός από τους ανέργους φυσικά) , να ανασκουμποθούμε, να αναλογιστούμε, να συννενοηθούμε με τους εταίρους μας. Και σύνεση παιδιά και ωριμότητα και ομοψυχία. Επικρίσεις , απαξιωτικά λόγια σε αγαστή σύμπνοια με το περίφημο πια ΄΄όλοι μαζί τα φάγαμε΄΄ βρίσκουν πολλούς φανερούς και ακόμα πιο πολλούς κρυφούς υποστηρικτές και όλοι μαζί σε πλήρη σύμπνοια υφαίνουν το προαναφερθέν χαλί της ενοχοποίησης. Μια ιδιότυπη κουλτούρα δηλαδή αυτομομφής και αυτοχαστουκίσματος. Βρέχει  χαστούκια .
      Κάθε προσπάθεια άμβλυνσης της ενοχοποίησης ακόμα και σε φιλικές κουβεντούλες, στιγματίζεται ως λαικισμός. Η επίκληση της  ενοχοποίησης όμως από τους ταγούς ενός  πολιτικού συστήματος που έχει να επιδείξει πρωτοφανείς αστοχίες , πολλαπλασιάζει το κόστος του μνημονίου φέρνοντας στο τραπέζι τα βαρύτατα ψυχικά κόστη .
      Κάτι πρέπει να μας κάνει να δούμε πως η παρατεταμένη επίκριση επί δικαίων και αδίκων είναι κάτι σαν καυστικό οξύ που τρώει τα σωθικά και πριονίζει τα βαθιά θεμέλια μιας κοινωνίας βαριά δοκιμαζόμενης. Είναι σαράκι.
Τι πράγμα είναι τέλος πάντων αυτή η ενοχοποίηση ;
      Είναι αυτή που σε κάνει  να λες '' Φταίω, πληρώνω τώρα οτιδήποτε έκανα πριν . Ο τρόπος που ζούσα ήταν λάθος '' και μετά προχωράς παρακάτω. '' Εγώ ο ίδιος στην ουσία μου , είμαι λάθος και πληρώνω τώρα γιατί κανείς άλλος εκτός από εμένα δεν φταίει. '΄ Κάνουμε τον ίδιο τον εαυτό μας εχθρό μας.
Τσιμουδιά λοιπόν, Καμιά αντίδραση, οι φταίχτες δεν αντιδρούν. Να μην κουνιέμαι , να μην αναπνέω αν είναι δυνατόν. Και ο πιο πειστικός και καλός ακίνητος , είναι ο νεκρός. Ο νεκρός κουβαλά όση ενεχοποίηση του φορτώσουμε ακούραστα και κυρίως αμίλητα.
Ας σκεφθούμε για μια στιγμή , το ένα εκατομμύριο ανέργους μας. Πόσοι άραγε απ΄αυτούς βρέθηκαν στην ανεργία ύστερα από πολλά πολλά χρόνια που εργάστηκαν σκληρά , με μεράκι και όρεξη . Πόση ψυχική ισορροπία και δύναμη θα πρέπει άραγε να έχουν σήμερα για να μην πουν '' Φταίω εγώ, κάτι δεν άκανα καλά και γι΄αυτό έχασα την δουλειά μου'' και μετά από λίγο η θλίψη  να τους φέρει την σκέψη ΄΄φταίω εγώ και μόνο που είμαι και μόνο που υπάρχω'' . Βλέπεις είναι μια τόσο σκανδαλώδης αστοχία του πολιτισμού μας , μια τέτοια νομιμοποιημένη βία η ανεργία που δύσκολα την χωνεύει το ανθρώπινο στομάχι.
      Από την άλλη, θυμός , οργή. Πανικοβλημένη αναζήτηση αποδιοπομπαίων τράγων προκειμένου να αναλάβουν το βάρος της αποψιλωμένης μας ζωής. Κάθε λογής αδύναμοι και κατατρεγμένοι προσφέρονται γενναιόδωρα για να απαλύνουν την οδύνη μας. Εδώ εχθρός μας δεν είναι πια ο εαυτός μας , αλλά μονάχα ο άλλος. Να ζεις μέσα από το μίσος, έτσι που να μην ενδώσεις ποτέ στην δυσφορία. '' Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις΄΄ έγραφε ο μεγάλος μας Καβάφης.
     Ξεσπά το μίσος σε επιθετικότητα είτε πάνω στον ίδιο μας τον εαυτό , είτε πάνω σε άλλους αδυναμότερους. Η αδυναμία να είσαι ο εαυτός σου, οδηγεί αρκετές φορές στο μίσος από ζήλεια . Η παρατεταμένη επίκριση σε γεμίζει πίκρα γιατί  είναι μια μορφή εκμετάλλευσης . Σαν λύτρωση από τέτοια συναισθήματα που τυραννούν και βιώνονται με ενοχές , εμφανίζεται η πυροδότηση αγώνων ενάντια των αδυναμότερων. Δεν αυξήθηκαν οι συνάνθρωποι μας που δέρνουν κάποιον επειδή έχει  άλλο χρώμα . Αυξήθηκαν οι απελπισμένοι που δεν μπορούν διαφορετικά να αντιμετωπίσουν την απελπισία τους. Είναι σαν να αδειάζουμε όλα τα βάρη της ύπαρξης μας στα καροτσάκια των μικροπωλητών στην Ραφήνα .
     Για όλους αυτούς τους λόγους θέλω να κλείνω τα αυτιά μου και τα μάτια μου πια στην παρατεταμένη απαξίωση, στα ξένα και εγχώρια γραπτά και  λόγια που βάζουν τα χλωρά μαζί με τα ξερά. Γιατί αν κάτι μπορεί να μας βοηθήσει σήμερα είναι η αντίσταση μας να μην ταυτιστούμε με την απαξιωτική εικόνα που απλόχερα μας προσφέρουν. Δεν μπορείς τελικά να ζητάς υπέρβαση και αγώνα , αν δεν βρεις τον λόγο που να μας συμπεριλαμβάνει όλους.
     ''Εις μάτην όλων των καιρών, εις μάτην όλων των εποχών , μια καινούργια μέρα ανθίζει'', τα λόγια του Εμπειρίκου, φυσούν με υπομονή την μεγάλη  αλήθεια της ζωής. Για  το όποτε αυτός ο αέρας φυσήξει λιγάκι πιο δυνατά.



Φωτογραφία Στέλιος Μπακλαβάς

http://www.art-sbaklavas.gr   http://www.art-sbaklavas.gr