Τρίτη 29 Απριλίου 2014

ΤΡΑΝΖΙΤ







   Τράνζιτ σημαίνει μετάβαση. Προχωρώ από το ένα σημείο  στο άλλο. Μεγαλώνω, αυξάνομαι, πλαταίνω, ωριμάζω, μειώνομαι, συρρικνώνομαι, κλείνω. Κατά κάποιο τρόπο ολόκληρη η ζωή είναι ένα τράνζιτ , με πολλούς ενδιάμεσους σταθμούς. Όπως τόσες και τόσες φορές που με χαλασμένους δείκτες του ρολογιού κάθισες πάνω στην άμμο και βλέποντας τον ήλιο ν ΄ανατέλλει είχες πει στον ευατό σου '' Δες το καλά αυτό, πόσες φορές θα  δεις ανατολή στην ζωή σου ;'' και τελικά είδες πολλές . Ανάμεσα, μέσα και έξω από τράνζιτ εποχές που ναι μεν δεν τις νοσταλγείς αλλά που από την άλλη σαν να σε έφτασαν σε εκείνη την άλλη εποχή που ήσουν πια σπίτι ασφαλης , η θύελλα είχε πέσει και η άγρια πρωινή Σου βάρδια είχε πια περάσει.



Τρίτη 22 Απριλίου 2014

Το τετράδιο



     Περίεργος άνθρωπος. Τριγυρίζει μ΄ένα τετράδιο κάτω από τον ώμο και κρατά σημειώσεις. Φοράει ένα μαύρο μακρύ παλτό, μπλε παλιές ελβιέλες με μια άσπρη γραμμούλα πάνω από την σόλα , κυπαρισσί κοτλέ πουκάμισο. Εχει στο βλέμμα σπίθες, σύννεφα στην αναπνοή , κοντά νύχια και μεγάλη δρασκελιά. 
     Δεν είχε καταστεί εύκολο να ταξινομηθεί σε κάποια από τις γνωστές ,ήδη υπάρχουσες  ετικέτες. Έτσι που να μονταριστεί εύστοχα , να μπει σε κάποια γραμμή και να μπορέσει να ζήσει κι αυτός ήσυχα και προβλεπόμενα στο μεγάλο κτήριο που ονομάζεται κοινωνία. 
     Κολλημένος τοίχο, τοίχο σαν αναριχώμενο φυτό και με το τετράδιο  παραμάσχαλα είχε καταφέρει αρκετές φορές να πλησιάσει το κτήριο και να παραμείνει απαρητήρητος. Δύο φορές όταν η πόρτα ήταν αφύλαχτη μπήκε στην αίθουσα υποδοχής. Απο κει φαινόντουσαν οι σκάλες. Δεν του ήταν δύσκολο να καταλάβει πως αυτές τις σκάλες δεν θα του επιτρεπόταν παρά σπανιώς να τις ανέβει. Αντιθέτως η κάθοδο τους θα του επιτρεπόταν , ίσως κάποτε ακόμα και να τον διευκόλυναν.
     Του έγινε αμέσως ευανάγνωστο πως στους ορόφους του κτηρίου υπάρχουν πολλές κατοικίες που ορίζονται άλλες ως κοινωνικά στρώματα και άλλες ως επαγγέλματα. Η επικοινωνία μεταξύ της μια και της άλλης κατοικίας γίνεται συνήθως με κανάλια που ονομάζονται στερεότυπα, προκαταλήψεις , συνήθεια. Κατάλαβε δε πολύ γρήγορα πως ήταν πολύ επικίνδυνο να πηγαίνει κανείς κόντρα στα κανάλια παρόλο που συνάντησε κάποιους που το έκαναν σε όλη την διάρκεια της ζωής τους. Ό,τι έβλεπε τα κατέγραφε στο τετράδιο ανελλειπώς. 
      Όταν έγραφε στο τεράδιο δεν ήταν οργισμένος. Μπορεί να γινότανε θηρίο όμως μπορούσε να ασχολείται όχι μόνο με τον κόσμο που μισεί αλλά και με τον κόσμο  που αγαπάει. Ύφαινε μικρές και τρυφερές μινιατούρες προσώπων με τις λέξεις του. Στοχαστικός, αβέβαιος αλά όχι οργισμένος.  Στους δρόμους είχε δει πως το τελικό πεπρωμένο για όλους είναι ο θάνατος. Ο θάνατος που στην τελικη στιγμή του είναι ίδιος για όλους. Όχι φυσικά σε ό,τι προηγείται αυτού.
    Συνεχίζει να προχωρά ενάντια στις προκαταλήψεις , στα στερεότυπα και στην συνήθεια. Σηκώνει τον γιακά του κάθε φορά που βουίζει ο άνεμος μανιασμένος και βρίσκει καταφύγιο σε σκεπαστές αυλές στην βροχή. Συνεχίζει να αγωνίζεται για ένα καλύτερο κόσμο. Ένα κόσμο που ο άνθρωπος ανεξάρτητα από το γεωγραφικό πλάτος , την εποχή του χρόνου και τα κοινωνικά στρώματα δεν θα αποτελεί προιόν πρώτης και δεύτερης διαλογής. 
 Κάποιοι τον ονόμασαν ονειροπόλο. 
 Κάποιοι θηρίο. 
     Και στις δύο περιπτώσεις να ξέρετε πως το χρώμα του δέρματος του δεν είχε καμιά απολύτως σημασία. Σημασία είχε να εξαφανισθεί το τετράδιο.


Φψτογραφία από την ταινία Inside Lewin Davis

Πέμπτη 17 Απριλίου 2014

Έχει ιδέες να πει , σκέψεις να γράψει.




Ένα κορίτσι διασχίζει ρολάροντας με τα πατίνια του το δρόμο, έχει μακριά μωβ μαλλιά και σκουλαρίκι στην μύτη.
Έχει  ιδέες να πει , σκέψεις να γράψει.
Η φωνή της κολλά στον ουρανίσκο της,  την σκεπάζει το  σάλιο , κομματιάζοντας τις στιγμές. Κάθε στιγμή σε χιλιάδες μικρότερες δεκάδες του απειροέλαχιστου χρόνου. Εξουσιοδότησε  τότε τα νησιά ν΄αναγνωρίσουν τον ήλιο. Τα βουνά να συμφωνήσουν τις ανατολές .
Έφυγε , ρόλαρε στα πατίνια της  λέγοντας  πως ο κόσμος είναι εξαγορασμένος. Οι μέρες είναι όλες φτιαγμένες από χειμώνα, τα σπίτια είναι κρύα και οι οικογένειες νυστάζουν.
Μίλησε  σαν χθες. Ύψωσε τοίχους για  να μην μπορέσει κανείς επιτυχώς να πλησιάσει και είπε πως σε όλες τις εκστρατείες επικρατεί η βαρβαρότητα . Στις ρωγμές των τοίχων κατοικούν τα φαντάσματα.
Είμαι μόνη είπε σ΄αυτό το μέρος με τα βρώμικα πλακάκια στα πεζοδρόμια. Το διορθώνει. Σχεδόν μόνη. Ακούγεται ένα βιολί. Η ποίηση εφημερεύει. Οι αναπνοές ξεφουσκώνουν τις μοναξιές. Ένας αδέσποτος σκύλος τρέχει μαζί της. Νερά κυλούν από τις υδροροές. Αρχίζει να κολλάει στιγμές, εκμηδενίζοντας τις ραφές. Σε δυό τρεις ώρες ξημερώνει.



Φωτογραφία από την παράσταση ''Γίοι και κόρες'' στο θέατρο του Νέου Κόσμου

Σας ευχαριστώ!

 
 

       Οι λέξεις είναι δρόμοι . Δρόμοι για να εξερευνήσεις  πως να μην περιορίζεσαι , ν΄ανακαλύψεις καινούργια ορατότητα ακόμα και σ΄αυτό που ο ίδιος νόμιζες ότι ήξερες και να συνεχίζεις να εκπλήσεσαι. Ν΄ανοίγεσαι , να γίνεσαι χώρος , χρόνος για να δεις πως το κρυφό, η διαίσθηση , το προαίσθημα μετατρέπεται σε αδιάψευστη διαπίστωση . Εντέλει να μαθαίνεις ο ίδιος τις λέξεις σου καλύτερα.
       Διηγούμαστε την ζωή μας με χίλιους τρόπους και παρουσιάζόμαστε στους άλλους. Είμαστε όλοι βιβλιοθήκες που φυλάμε μέσα μας χιλιάδες αναγνώσεις . Την ίδια ώρα πληθαίνουν οι φίλοι που μπαίνουν κάτω από το δέρμα όχι για να τους θυμάσαι αλλά για να τους έχεις, κάνοντας αυτά που έχεις να διηγείσαι να αλλάζουν . Κάποιες φορές ,  για να απαντήσεις κάποιες ερωτήσεις ,  βρίσκεσαι αντιμέτωπος μπροστά σε μια  λευκή σελίδα.'' Ποιος είμαι ; . Άλλη διατύπωση ''Τι είμαι ; ''. Δύσκολες απαντήσεις.
        Μιλάμε με τον ίδιο τρόπο που ιδρώνουμε; O ιδρώτας εξατμίζεται, πλένεται , εξαφανίζεται αργά ή γρήγορα φθάνει στα σύννεφα. Και οι λέξεις ; που πηγαίνουν ; πόσες παραμένουν ; για πόσο καιρό ; Άεργες ερωτήσεις θα μου πεις. Ίσως όχι και τόσο άεργες, αν σκεφθώ πως ο παππούς μου τις τελευταίες ώρες του,  πήγε και αποχαιρέτησε τα δέντρα που είχε φυτέψει , αγκαλιάζοντας τα και κλαίγοντας γιατί ήξερε πως δεν θα τα έβλεπε ξανά. Αγκαλιάζουμε λοιπόν τις λέξεις που γράψαμε  και είπαμε τους ευχόμαστε  μακροζωία και ξαναπιάνουμε  το γραπτό από το σημείο που  είχε μείνει. Δεν νομίζω να υπάρχει άλλη απάντηση στο γιατί υπάρχει αυτό το βιβλίο αυτή τηη στιγμή.
     
Σας ευχαριστώ όλους από καρδιάς . Χωρίς εσάς τίποτα δεν θα υπήρχε.

Το βιβλίο είναι από τις εκδόσεις Απόπειρα. Βρίσκεται από σήμερα στο βιβλιοπωλείο της Απόπειρας (Ναυαρίνου 18-20 Aθήνα)  και από την νέα βδομάδα στα βιβλιοπωλεία Ιανός, Παπασωτηρίου , Πολιτεία, Ευριπίδης Αθήνα και Θεσσαλονίκη. 

Σάββατο 12 Απριλίου 2014

Δύσκολες μάχες



     
       Σου λένε κάνε υπομονή. Δεν καταλαβαίνεις στην αρχή. Είναι δύσκολο να μην μπορείς να θυμώσεις. Έτσι θυμώνεις. Σε συμβουλεύουν να επαναλαμβάνεις μέσα σου πως είναι η αρρώστια, είναι άρρωστη. Να αποστασιωπιείσαι για να μπορείς να την βοηθάς καλύτερα. Να θυμάσαι πως φοβούνται. Έτσι είναι άμα δεν καταλαβαίνουν φοβούνται. Για ό,τι δεν καταλαβαίνεις φοβάσαι. Μπροστά είναι η απώλεια, από πίσω το εγώ σου κι έπειτα εσύ. Μαθαίνεις εντέλει, πως δεν μπορείς να κάνεις τίποτα για να αντιστρέψεις την κατάσταση. 
     Τρομακτικό. Ίσως να μπορείς να την καθυστερήσεις. Αρχίζεις να παρατηρείς όσα μέχρι τώρα περνούσες απαρατήρητα. Πως αλλάζει με την παρουσία σου, τι κάνει με την απουσία σου. Παρατηρείς πως με την παρουσία σου είναι καλύτερα, όχι επειδή σ΄αγαπάει ακριβώς. Μαθαίνεις σιγά σιγά τι χρειάζεται. Γίνεσαι σταθερή, όχι υποχρεωτικά καθυσηχαστική , επιζητάς να χαιδέψεις τα λησμονημένα χέρια. Αρχίζει να μπερδεύει την ομιλία, ξεχνάει να μιλάει. Απ΄το τηλέφωνο λες δυο λόγια , τα ίδια ακριβώς '' σ΄αγαπώ πολύ, πολύ, πολύ''. Αλήθεια ; ρωτάει κι έπειτα : ''ευχαριστώ, ευχαριστώ πολύ''.  Νιώθεις σαν να την κρατάς εδώ . Την βλέπεις να σε παρατηρεί με περιέργεια. Της λες κουβέντες σε πρώτο πληθυντικό. Γίνεται τότε πιο συμπαγής. Άμα κάνεις μέρες να την δεις της μένει ένα ''έλα πάμε, έλα πάμε, έλα πάμε'' .Σαν τότε που μένατε μαζί ακόμα και ένα μήνα τα καλοκαίρια. Βρίζει με κινήσεις. Απηυδισμένη.Εσύ πάλι για να μιλήσεις την ''γλώσσα της '' δύο μέρες την βδομάδα, χρειάζεσαι  άλλες δύο για να μπορέσεις να μιλήσεις με τους υπόλοιπους ανθρώπους. Θέλεις όμως να το  κάνεις , όσο ακόμα σε αντιλαμβάνεται. 
       Οι φροντιστές λένε οι γιατροί ασθενούν ψυχικά. Κάποτε ήταν πιο μεγάλη η οικογένεια, μοιραζόταν η κούραση. Ήταν και τα παιδιά , το μέλλον παρόν. Αλυσίδα ζωής. Λες ναι η μάνα μου, ο πατέρας μου, ο άνθρωπος μου , ο φίλος μου είναι άρρωστος . Μπορώ να τον αγαπώ χωρίς ανταπόδωση. 
       Μιλάς με ανθρώπους, γιατρούς και μόνος σου καταλαβαίνεις πως δεν παλεύεται με το νου. Ίσως ημερεύει με την κουβέντα ενός ξένου. Ακουμπάς τις λέξεις σου χύμα. Ψάχνεις ανακούφιση αφιερωμένος στα κομμάτια με την θεραπευτική μυρωδιά. Σαν όπως χαιδεύει κανείς αφηρημένος τα δάχτυλα του στην άμμο και ψάχνει ένα κοχυλάκι τόσο δα . Όπως όταν ακούς τα τραγούδια της κάτω Ιταλίας. 
       Η ψυχική υγεία είναι πολύ μοναχικό θέμα.Εκείνοι φοβούνται πιο πολύ. Βρίσκονται συνεχώς σε άγνωστες περιοχές . Όλα μοιάζουν αιφνιδιαστικά καινούργια και κάνουμε λάθη.  Σαν την Αλίκη που ήπιε το φίλτρο και περνάει μέσα από κλειδαρότρυπες .Το σκάει και δεν προλαβαίνεις. Το σκάει και δεν το θυμάται. Φόβοι και ενοχές εναντίον μνήμης και αγάπης. Δύσκολες μάχες.

Γλυπτική Barb Hunt

Τρίτη 8 Απριλίου 2014

Οι τροχοί



Θα περάσουν από πάνω μας όλοι οι τροχοί
Στο τέλος  τα ίδια τα όνειρα μας θα μας σώσουν .

Μίλτος Σαχτούρης 

Τετάρτη 2 Απριλίου 2014

H Aντιγόνη



       Όταν γνώρισα την Αντιγόνη άνοιξε άλλος ένας κύκλος. Απ΄αυτούς τους κύκλους που αρχίζουν με τσιρίδες , φωνές , πεισμωμένες σιωπές , παιδικά γέλια και κλάμματα. Η Αντιγόνη δίχρονη κόρη μιας καλής φίλης κινείται μεταξύ καναπέ και χαμηλού τραπεζιού , μυρίζει μωρουδίλα και ξεραμμένη κρέμα βανίλια στα μάγουλα, χαιρετάει με τα παχουλά της χεράκια, κατρακυλιέται μέσα στα βαμβακερά της φορμάκια , χοροπηδά στα στρογγυλά της μποτάκια.
- Τι κάνεις Αντιγόνη ;
- Καλιά.
       Το ανθισμένο χαμόγελο σε διαπερνά πέρα ως πέρα και ο κύκλος με τις αναμνήσεις αρχίζει να  μοιάζει με έλλειψη. Ο κύκλος με το πρωινό χτυπημένο αυγό μέχρι τις απογευματινές φέτες με βούτυρο και μέλι. Με το μεσημεριανό σερβίρισμα του φαγητού όσο πλεναμε τα χέρια μας. Τα κυνηγητά και τις βουτιές στο χωριό. Με το βορεινό μπαλκόνι του καλοκαιριού μια να βλέπουμε τ' αστέρια και μια τη σκοτεινή θάλασσα. Με τα Μικυ Μάους που έφερνε τις Τετάρτες ο Χριστόφορος ο μπακάλης.Αν έχει καταλάβει κανείς , πως γίνεται να γυρνούν από χέρι σε χέρι όλη την γειτονιά και να τα αγοράζεις τα ίδια πάλι από τον Χρστόφορο, να μου εξηγήσει και μένα. Με τον μπόλικο αγώνα και τις  στειμένες διαπραγματεύσεις για  τον μεσημεριανό ύπνο. Με τις ποδηλατάδες και τα κυνηγητά. Με την καθημερινή πορτοκαλάδα. Ο κύκλος με την αυστηρή μάνα που  ενδυόταν την χαμογελαστή νοικοκυρά που θα έβγαινε πρώτη να συνδράμει , την οικογενειακή αναποδιά και την ανθρώπινη κακεντρέχεια. Βάλε τώρα εσύ στο πρόσωπο της μάνας όποια στάθηκε για τον καθένα μάνα. Ο κύκλος με τα απλωτά καλοκαίρια και τους συρρικνωμένους χειμώνες.
     Η μνήμη ξεγλυστρά , προχωράει λίγο παρακάτω. Βουρτσίζω τα μαλλιά και την ακούω να πλησιάζει. Δυό τεράστια μάτια , σ΄ ένα μικροσκοπικό πρόσωπο με κοιτούν από το μικρό άνοιγμα  που αφήνει η πόρτα του υπνοδωματίου . Γυρνώ στο πλάι  λίγο το κεφάλι , μπροστά στο καθρέφτη  για να την βλέπω κρυφά. Εκείνη με καμαρώνει, με μιμείται , φοράει τις γόβες μου , να ψηλωσει , να μεγαλώσει, με κλείνει μέσα της.
      Όπως εκείνο το καλοκαιρινό βραδάκι στην παραλιά , στην  Χίο. Είμασταν ξαπλωμένες στην αμμουδιά.  Ακουμπούσε το κεφάλι της στην κοιλιά μου και τις έλεγα τις ονομασίες των αστεριών. Μεγάλη Άρκτος, Μικρή Άρκτος, Σταυρός, του Νότου, το Άλφα του Κενταύρου.Έλαμπαν απέναντι τα φωτάκια  του Τσεσμέ, σαν μια πόλη να ξεπροβάλει από την θάλασσα.
-Τι είναι απέναντι μαμά;
-Απέναντι είναι η Τουρκία . Κάποια άλλα παιδάκια  κάθονται στην απέναντι παραλία  τώρα με την μάνα τους και  μας κοιτούν.
     Σηκώθηκε , τέντωσε τα χέρια της να πιάσει ένα αστέρι . Δεν έφθανε κάθησε απογοητευμένη  '' Δεν φθάνω ακόμα '' μου είπε. Γύρισα και καθήσαμε πλάτη με πλάτη. Έτσι είναι πιο σωστό νομίζω , να στηρίζεις την πλάτη των παιδιών , με αμετακίνιτη αγάπη και  συνάμα προσήλωση . Να μην τους παρεμποδίζεις  όμως τον ορίζοντα με κανένα τρόπο. Να  αφήσεις ανοικτούς τους δρόμους να μετρήσουν τα δικά τους άστρα . 
        Να ξερες τι μου θύμισες Αντιγόνη ! Πόσα  καινούργια πράγματα μου έφερες να περιμένω . Δεν ήταν τυχαίο που σε γνώρισα μέσα στην καρδιά της Άνοιξης. Βάλε τώρα εσύ στην θέση της Αντιγόνης , όποιο  μικροσκοπικό προσωπάκι σε κοίταξε τον τελευταίο καιρό   με τα τεράστια μάτια του ή  όποιο  ο ναρκισσισμός σου, του  επέτρεψε  να σε κοιτάξει.


Φωτογραφία Αντωνία Λουδάρου